نظریه‌ی تکخالها: امتیاز بالا شانسی است یا مهارتی؟
روی‌چادهاری در UCLA استاد برق است و ظاهرا در زمان فراغتش به تحلیل داده‌های مربوط به تصادفی بودن یا نبودن شهرت می‌پردازد. این فهرست مقاله‌هایی است که روی آرشیو گذاشته است. به عنوان مثال در این مقاله –که عنوانش قبل از این که به چیزی ارجاع بدهید آن را بخوانید است- با بررسی فراوانی تکثیر خطا در نوشتن آدرس مقالات، کسر مقاله‌هایی که خوانده می‌شوند را محاسبه کرده است.
نبردهای هوایی در جنگ جهانی اول به دوئل نفر به نفر شبیه بوده است و آمار مفصلی از بردها و باختهای خلبانها در دست است. بعضی از خلبانها که به تکخال* معروفند، پیروزیهای بسیار زیادی کسب کرده‌اند. روی‌چادهاری در مقاله‌ی نظریه‌ی تکخالها: امتیاز بالا شانسی است یا مهارتی؟** دلیل معروف بودن این تکخالها را بررسی کرده است. بررسی‌ای که روش و نتایجش می‌تواند برای تحلیل علت معروف بودن بعضی پزشکان، معلم خصوصی‌ها و ... هم به کار رود.
در پاراگراف دوم این مقاله یک تخمین عددی از فرمی ارائه شده است. لابد می‌دانید که فرمی سمبل تخمین است و اصولا به اینجور چیزها کوییزهای فرمی می‌گویند. این پاراگراف را ترجمه کرده‌ام.
در زمان پروژه‌ی مانهاتان (برنامه‌ی ساخت سلاح هسته‌ای)، انریکو فرمی فیزیک‌پیشه از ژنرال لزلی گرووز- رییس پروژه- پرسید: به چه کسی یک ژنرال بزرگ می‌گویید؟ گرووز پاسخ داد: هر ژنرالی که در پنج نبرد پیاپی پیروز شه، مسلما یک ژنرال بزرگه. فرمی پرسید: چه کسری از ژنرالها بزرگند؟ گرووز گفت: حدودا سه نفر از هر صد نفر. فرمی حساب کرد که اگر احتمال پیروزی در هر نبرد ۵۰ درصد باشد، احتمال پیروزی در ۵ نبرد پیاپی یک‌سی‌ودوم است. گفت: حق با شماست ژنرال. می‌شه حدودا سه درصد. این اسمش احتمال ریاضیه، نه نبوغ نظامی!
* حدود 15 سال پیش کتابی داشتم با عنوان تکخالهای پرنده در جنگ جهانی اول.
** سامان که عضو هیات ویراستاران مجله‌ی فیزیکه گفت که ترجمه‌ی این مقاله در شماره‌ی بعدی مجله چاپ می‌شه.